طراحی لسن پلن (طرح درس) با هوش مصنوعی: بهترین ابزارها، سایتها و پرامپتها
اگر یک مدرس زبان انگلیسی هستید، حتماً با مفهوم “لسن پلن” (Lesson Plan) آشنایی دارید. سندی که نقشه راه شما در کلاس درس است. اما در دنیای پرشتاب ELT، لسن پلن‌نویسی دیگر صرفاً یک کار اداری یا یک الزام برای دوره‌های TTC نیست، بلکه یک مهارت حیاتی برای مدیریت زمان، ارزیابی دقیق پیشرفت و ارائه تدریس باکیفیت و ساختارمند است.
خبر خوب این که این راهنما برای شما طراحی شده است تا بدانید چگونه با استفاده از هوش مصنوعی برای لسن پلن‌نویسی، از رقبای خود پیشی بگیرید و تدریسی حرفه‌ای ارائه دهید.
لسن پلن چیست و چرا برای یک مدرس حرفه‌ای ضروری است؟
لسن پلن در واقع طراحی دقیق و پیش از موعد فعالیت‌ها، اهداف، منابع و ارزیابی‌هایی است که قرار است در یک جلسه تدریس خاص انجام شود. در مقاله ی لسن پلن چیست؟ چطور طرح درس زبان انگلیسی بنویسیم بطور کامل درباره همه ی موارد یک lesson plan حرفه ای و مراحل نوشتن آن برایتان توضیح داده ایم.
هیچ وقت نظر یک همکار قدیمی را فراموش نمی کنم که میگفت: ” برای من، لسن پلن‌نویسی کپی کردن از روی دست دیگران یا تکرار محض نیست. هر کلاس یک معمای جدید است.”
یک طرح درس خوب همیشه جا برای نیازهای ناگهانی و پیش بینی نشده ی زبان آموزان دارد.
اما بیایید قبول کنیم با وجودی که یک مدرس زبان انگلیسی همیشه باید خلاق باشد و با توجه به نیازهای کلاسش برنامه ریزی کند، صرفه جویی در وقت را هم باید در نظر بگیرد.
انقلاب هوش مصنوعی در Lesson Planning: بهترین ابزارها و Prompts
بزرگترین فرصت برای مدرسان در عصر حاضر، استفاده از هوش مصنوعی برای لسن پلن است. هوش مصنوعی (AI) می‌تواند ساعت‌ها زمان صرف شده برای کارهای تکراری (مثل جستجوی تمرین یا ساخت متریال) را به چند دقیقه کاهش دهد.
معرفی و مقایسه ابزارهای هوش مصنوعی برای نوشتن لسن پلن انگلیسی
| ابزار | کاربرد اصلی | مزایا برای لسن پلن‌نویسی | نکات کلیدی |
| ChatGPT / Gemini | تولید محتوای متنی و ایده‌پردازی | سرعت بالا در تولید عناوین، فعالیت‌ها و گرامر نوت‌ها. قابلیت تولید لسن پلن بر اساس متدولوژی (مثلاً “Write a PPP lesson plan…”). | کاملا رایگان
نیاز به پرامپت‌های دقیق از سوی مدرس برای خروجی حرفه‌ای. |
| Lesson Plans AI | تولید لسن پلن تخصصی | خروجی‌های ساختارمند و هدفمند بر اساس استانداردها. امکان فیلتر کردن بر اساس سطح و مهارت. | نیازمند پرداخت اشتراک برای دسترسی کامل. |
چگونه بهترین لسن پلن را با استفاده از ChatGPT و Gemini بنویسیم؟
طرح درس استاندارد و حرفه‌ای یکی از مهم‌ترین ارکان تدریس موفق زبان انگلیسی است. با استفاده از هوش مصنوعی، می‌توان طرح درس‌های خلاقانه، دقیق و متناسب با سطح زبان‌آموزان ایجاد کرد. برای این کار:
۱. تعیین هدف درس
ابتدا باید مشخص کنید که هدف شما از تدریس این درس چیست. به‌عنوان‌مثال:
- آموزش زمان حال ساده به زبان آموزان پایه
- تقویت مهارت مکالمه بزرگسال یا کودک یا مکالمه در سفر
- آموزش اصطلاحات تجاری برای تجار و …
۲. استفاده از ChatGPT یا Gemini برای تولید لسن پلن
برای گرفتن بهترین نتیجه از هوش مصنوعی، اینکه صرفا بنویسید: “یک لسن پلن بنویس” کافی نیست، بلکه باید دقیقا مانند یک همکار متخصص با آن صحبت کنید. این فرآیند “Prompt Engineering” نام دارد.
آموزش نوشتن پرامت برای طراحی لسن پلن
یک پرامپت خوب باید شامل چهار عنصر حیاتی باشد تا هوش مصنوعی، محتوای مورد انتظار شما را تولید کند:
| عنصر حیاتی | هدف | مثال (برای لسن پلن) |
| ۱. نقش (Role) | هوش مصنوعی را در جایگاه یک متخصص قرار دهید. |
“Act as an experienced ELT curriculum developer…” |
| ۲. مخاطب (Audience) | مشخص کنید طرح درس برای چه کسانی است. |
“…for B1level adult students…” |
| ۳. هدف و محتوا (Goal & Content) | هدف اصلی درس، متدولوژی و مدت زمان را مشخص کنید. |
“…to teach Present Perfect vs. Past Simple using the ESA method in a 90 minute session.” |
| ۴. محدودیت/شرایط خاص (Constraint) | هرگونه نیاز خاص کلاس یا چالشی که باید در نظر گرفته شود. |
“…The class is prone to L1 use, so focus on minimal Teacher Talking Time (TTT).” |
بیایید با هم چند نمونه از Prompts کارآمد برای کلاسمان را بررسی کنیم تا یک لسن پلن کامل و بی دردسر داشته باشیم.
۱. Prompt برای ساختار کلی (با جزئیات متد)
“Act as an experienced ESL curriculum developer. Create a 60-minute Task-Based Learning (TBL) lesson plan for B2 level adult learners. The main aim is ‘Negotiating a Salary.’ Include Warm-up, Task Cycle (Preparation, Task, Planning), Language Focus, and Assessment.”
۲. Prompt برای شخصی‌سازی (بر اساس مشکل کلاس)
“Generate 3 controlled practice activities for teaching the Present Perfect Continuous to A2 students. The class is very shy and prone to L1 use. The activities must be pair work but structured to avoid unnecessary conversation.”
۳. Prompt برای سنین و شرایط خاص
“Generate a lesson plan for kids (7years old) on ‘Farm Animals.’ The duration is 30 minutes. Focus on TPR (Total Physical Response) activities and a simple song. Suggest Contingency Plan if the children get distracted.”
پس از دریافت طرح درس، می‌توانید آن را ویرایش کنید، تمرین‌های بیشتری اضافه کنید یا آن را برای سطوح مختلف زبان‌آموزان درست کنید.
اگر شیوه ی ویژه ای برای تدریس دارید از هوش مصنوعی بخواهید که برای شما از آن متد method تدریس استفاده کند.
مثلا من همیشه از هوش مصنوعی می خواهم که بر اساس متد PPP طرح درس را طراحی کند
در پایین نمونه ای از پرامپتی که با کمک هوش مصنوعی نوشته ام را آورده ام.
شما به مرور می توانید پرامپت خودتان را شخصی سازی کنید و تغییر دهید
Act as an expert English teacher and create a full and detailed lesson plan based on the book pages I will provide. Your lesson plan should be designed for young adults and teenagers, focusing on speaking activities unless the session is specifically for writing.
📌 Structure of Lesson Plans:
- First, create a general lesson plan for 6 sessions to provide an overview of learning goals and main activities.
- Then, write a detailed, step-by-step daily lesson plan for each session following the structure below:
- Engaging Warm-up & Introduction (Energetic and interactive)
- Presentation Stage (PPP Method – Present, Practice, Produce)
- Vocabulary Teaching: Extract all key vocabulary, teach them in a simple and effective way, and include IPA phonetic transcription for pronunciation guidance.
- Interactive Learning: Each session should include a game, video, or storytelling to keep students engaged.
- Use of Visual Aids: Create relevant visual materials and integrate them into the lesson. For key concepts, provide a downloadable infographic, chart, or diagram if possible.
- Speaking Practice: Design tasks that encourage communication, debates, or discussions.
- Use of Teaching Aids & Materials: Suggest any relevant tools, props, flashcards, worksheets, or online resources to enhance learning.
- Videos: If a relevant video exists, provide a direct link or embed the video.
💡 Teaching Guidelines:
- 🔹 Use PPP method (Presentation, Practice, Production) for structuring the lesson.
- 🔹 Lessons should be engaging, fun, and encourage active participation.
- 🔹 Ensure that instructions are clear and easy to follow, especially for intermediate students.
- 🔹 Focus on real-life communication skills and encourage students to speak as much as possible.
If you need more details about my students, class size, or teaching environment, ask me before writing the lesson plan!”
ابزارهای ضروری برای متریال و لسن پلن با هوش مصنوعی
برای اینکه یک کلاس فوق العاده داشته باشید باید لسن پلن حرفه ای بنویسید، حتی اگر بخواهید از هوش مصنوعی در روش تدریس خود کمک بگیرید باید متریال آموزشی را ادغام کنید تا بهترین نتیجه را بگیرید.
بانکهای محتوای آماده
این سایتها برای نوشتن طرح درس انگلیسی (lesson plan) به شما کمک می‌کنند تا فعالیت‌های متنوعی را برای بخش Practice و Production لسن پلن خود بیابید:
- ESL Printables: این پلتفرم یک بانک غنی از کاربرگ‌ها و فعالیت‌های قابل چاپ است که توسط جامعه مدرسین جهانی ساخته شده است. ایده‌آل برای تکمیل بخش تمرینی طرح درس که نیازمند فعالیت‌های کتبی یا پرینت شده است.
- ISL Collective: علاوه بر ورک‌شیت‌ها، این سایت به طور ویژه در ارائه اسلایدهای آماده و فعالیت‌های مرتبط با ویدئو قوی است. راهی عالی برای ادغام محتوای چندرسانه‌ای در طرح درس.
- British Council TeachingEnglish: این سایت یک مرجع رسمی و معتبر است. بهترین منبع برای یافتن ایده‌های Warm-up و Review که بر اساس اصول صحیح ELT طراحی شده‌اند و به اعتبار طرح درس شما می‌افزاید.
- Quizlet: ابزاری عالی برای ساخت سریع فلش‌کارت‌های دیجیتال. از آن برای فعالیت‌های Warm-up (مرور لغات جلسه قبل) یا یک Filler Activity سریع برای تثبیت واژگان استفاده کنید.
- Kahoot!: ایده‌آل برای ارزیابی سریع (Quick Check) و رقابتی در پایان کلاس. به شما کمک می‌کند تا میزان یادگیری زبان‌آموزان را به سرعت و در محیطی جذاب بسنجید.
- Canva: یک گزینه ایده‌آل برای طراحی‌های گرافیکی جذاب. برای ساخت اسلایدهای آموزشی، پوسترهای کلاسی یا تصاویر منحصربه‌فرد برای شروع بحث‌ها در طرح درس خود از آن استفاده کنید. یا اینکه از طرح های آماده موجود استفاده کنید.
- OneStopEnglish: این سایت منبعی عالی برای متریال‌های غیردرسی است. می‌توانید مقالات و اخبار به‌روز را بیابید و از آن‌ها برای طراحی فعالیت‌های Pre-Reading/While-Reading باکیفیت و متناسب با سطح زبان‌آموزان خود استفاده کنید.
در پایان، روشن است که در این عصر تکنولوژی، طرح درس‌نویسی برای کلاس زبان انگلیسی دیگر یک فرآیند ایستا و صرفاً دستی نیست. بلکه به یک مهارت ترکیبی تبدیل شده که نیازمند درک عمیق متدولوژی و استفاده هوشمندانه از ابزارهای تکنولوژیک است. هوش مصنوعی برای لسن پلن‌نویسی نه تنها به شما کمک می‌کند تا در زمان صرفه‌جویی کنید، بلکه امکان شخصی‌سازی و تنوع بخشیدن به فعالیت‌ها را در سطحی فراهم می‌کند که پیش از این ممکن نبود.
دیدگاهتان را بنویسید