نکات مهم آموزش تلفظ زبان انگلیسی در کلاس. چه مواردی را باید بدانیم؟

آموزش تلفظ زبان انگلیسی یک موضوع چالش برانگیز برای ما معلم هاست. بویژه اینکه تلفظ برای زبان آموزها هم خیلی دشوار است،
و خود این موضوع هم می تواند به این خاطر باشد که تلفظ انگلیسی خیلی از قوانین خاصی پیروی نمی کند.
تلفظ می تواند حتی برای افرادی که زبان مادریشان انگلیسی است هم چالشی باشد.
پس خیلی از عملکرد ضعیف دانش آموزانتان نهراسید.

اما سوال اینجاست که ما به عنوان معلم چگونه تلفظ زبان انگلیسی را آموزش دهیم؟

اول ببینیم چرا تلفظ زبان انگلیس مهم است؟

تعامل و برقراری ارتباط موثر

حتی اگر شخصی کاملا روان صحبت کند باز هم ممکن است در تلفظ کلمات دچار مشکل بوده و شنونده را دچار اشتباه کند.

مثلا اگر شخصی این جمله را بگوید:
I have a ship. در حالی که منظور او این بوده I have a sheep.  خب مسلما با خودتان فکر می کنید چه آدم پولداری.
در صورتی که او فقط یک گوسفند کوچک در حیاط خانه اش دارد.

این مساله به شدت به اعتماد بنفس افراد صدمه می زند و حتی ممکن است فرد علاقه اش به صحبت کردن را از دست بدهد.

این موضوع درباره ی توانایی شنیداری دانش آموزان هم صدق می کند.
وقتی دانش آموز موقع شنیدن کلمات نتواند تفاوت ship (/ʃɪp/) و sheep (/ʃi:p/) را متوجه شود باز سوء تفاهم بالا بوجود می آید.

پس مهم است که از همان ابتدا، درکنار مهارت های شنیداری و نوشتن و خواندن، تلفظ صحیح را هم آموزش دهیم.

تفاوت در واج ها و صداها در زبان های مختلف

چون الفبای فارسی با الفبای انگلیسی متفاوت است، دانش آموزان نه تنها کلمات و گرامر را می آموزند،
بلکه باید الفبای جدیدی یاد بگیرند و بدانند هر نشانه چه صدایی دارد.

پس ضرورت آموزش تلفظ زبان انگلیسی اینجا روشن می شود که شامل:
نحوه ی تولید صداها، نحوه ی استرس دادن یا تشدید روی سیلاب های کلمات و آهنگ صدا می شود.

• اگر از همان ابتدا بیاموزند که هر حرف یا ترکیب حروف چه صدایی دارد،
  می توانند به خوبی مهارت های خواندن، شنیدن و صحبت کردن را تقویت کنند.
• همانطور که صداهای مختلف هر کلمه را می شناسند می توانند بهتر هم کلمات را بنویسند.
• علاوه بر این ها می توانند کلمات جدید را بخوانند یا کلماتی که می شنوند را به راحتی بنویسند.

همه ی این مزایا باعث افزایش اعتماد بنفس دانش آموزان شده و به انگیزه ای برای یادگیری بیشتر تبدیل می شود.

مفاهیم مختلف در زمینه ی آموزش تلفظ زبان انگلیسی

تا اینجا از مزایا و دلایل نیاز به تدریس تلفظ صحبت کردیم.

اما وقتی شروع به تدریس کنیم مفاهیم زیاد و گیج کننده ای دورمان را می گیرند
بخصوص که بعضی ممکن است بصورت غیر ارادی از زبان خودمان خارج شوند و هیچ وقت به آن ها فکر نکرده باشیم.

پس بهتر است این مفاهیم را هم مرور کنیم:

Consonants: حروفی مانند b, c, d, f, g, … که برای تلفظشان باید هوا با فشار به دندان ها و لب ها برخورد کند.

Consonant Clusters: جفت صداها مانند sh یا ch که صدای خاصی تولید می کنند.

Diphthong: دو حرف صدادار در کنار هم که صدای جدیدی تولید می کنند مانند صدای “oi” در boy.

Minimal Pair: کلماتی که تنها یک واج آن ها متفاوت است مانند cat و cab.

Phonemes: واج ها یا صداهای تکی که در هر زبانی وجود دارد.
زبان انگلیسی دارای ۴۵ صدا است که از آن ها برای انتقال مفاهیم استفاده می کنیم.
این یعنی یک حرف بخصوص در زبان انگلیسی می تواند چندین صدا داشته باشد.

Phonemic Chart: در این جدول هر صدا دارای یک علامت بخصوص است.
با دانستن این علامت ها حروف صدادار و بی صدا را می توان تشخیص داد.

Phonics: سیستم صداها. با استفاده از این سیستم، صداها به نحوه ی نوشتن کلمات ربط داده شده.
شناخت این سیستم و آموزش آن به تقویت مهارت نوشتاری کمک می کند.

Phonology: یا همان آواشناسی است که به مطالعه ی آواها و صداها در زبان می پردازد.

Voiced Consonants: صداهایی که برای تولید آن ها باید از تارهای صوتی استفاده کنیم.
مثلا برای تلفظ th در کلمه ی bathe دستتان را روی گلویتان بگذارید. یک لرزش احساس می کنید.

Voiceless Consonants: برای تولید این صداها نیازی به تارهای صوتی نیست بلکه فقط از لب ها و دندان ها استفاده می شود.
مثلا اگر دستتان را روی گلویتان بگذارید و کلمه ی bath را تلفظ کنید، برای تولید صدای th هیچ لرزشی احساس نمی کنید.

Vowels: صداهایی که کانسوننت نیستند و شامل a, e, I, o, u هستند.
برای این صداها نیازی نیست از هوایی که از گلویمان خارج می شود به دندان ها یا لب ها بخورد.

حرف زدن از دانش واج شناسی و صداها کافی است. بیایید سراغ مطلب اصلی برویم.

چگونه باید تلفظ زبان انگلیسی را آموزش دهیم؟

آموزش تلفظ زبان می تواند خیلی دشوار باشد مگر اینکه نکات مهم را بدانیم و فعالیت های درستی را برای تمرین انتخاب کنیم.

هدف اصلی ما این است که دانش آموزانمان بدانند چگونه صداها را تولید کنند و حروف را کنار هم قرار داده، صدای جدیدی ایجاد کنند.

حرکات زبان و دهان

استفاده از یک تصویر برای نشان دادن  زبان و حرکات دهان کمک زیادی به یادگیری و آموزش تلفظ می کند.

مهم تر از آن، دانش آموزان زمانی بهتر متوجه می شوند که خودتان هم نحوه ی تلفظ کلمات را نشان دهید
و آن ها بتوانند از این حرکات واقعی تقلید کنند.

اگر آنلاین تدریس می کنید، یک امتیار ویژه دارید.
می توانید صورت خود را به دوربین نزدیک کنید تا زبان آموزان حرکات لب های شما را بهتر ببینید.

البته حواستان به زاویه ی دوربین و صورتتان باشد، قطعا نمی خواهید کسی را بترسانید یا باعث خنده شوید.

استرس در کلمات و جملات

برای آموزش تلفظ زبان انگلیسی این را باید بدانید که انگلیسی یک زبان وابسته به استرس stress است.
یعنی باید بدانیم کجای کلمه و جمله را با شدت بیشتری بیان کنیم تا بتوانیم مفهوم و منظورمان را بدرستی منتقل کنیم.

همانطور که قبلا هم گفتم این مورد هم برای مهارت گفتاری مهم است هم مهارت شنیداری.
پس باید حتما حتما این موارد از همان ابتدا آموزش داده شوند.

اغراق کردن در این کار خیلی کمک کننده است.

وقتی دارید نحوه ی استرس دادن به کلمات را آموزش می دهید، از آن ها بخواهید تا می توانند برای شدیدتر تلفظ کردن کلمه اغراق کنند.

آهنگ و تن صدا

این مورد هم مانند استرس کلمات و جملات، در انتقال مفهوم خیلی مهم است.
به عبارتی بخش مهمی از آموزش تلفظ زبان انگلیسی همان آهنگ و تن صدا است.

بالا بردن و پایین آوردن صدا در هنگام بیان جملات و سوالات خیلی مهم است.

مثلا:

• در انتهای جملات، صدا پایین می آید.
• در انتهای سوالاتی که با wh شروع می شوند، صدا پایین می آید.
• سوالاتی که پاسخ بله یا خیر دارند، با بالا رفتن صدا تمام می شوند.
• برای نشان دادن شگفتی یا تعجب یا گیج شدن، صدا باید بالا برود.
• وقتی چند کلمه پشت سر هم با علامت ویرگول از هم جدا شوند، صدا ابتدا پایین است و در انتها صدا بالا می آید.
• …

متصل کردن صداها به هم linking sounds

این جمله را در نظر بگیرید:

There’s an apple in the tree.

یک نیتیو اسپیکر این جمله را چگونه تلفظ می کند؟ آیا همه ی حروف را یکی یکی تلفظ می کند؟

خیر بلکه برخی را به هم متصل می کند و یا جاهایی نیاز است که برخی از آن ها تلفظ نشوند.

پس خیلی مهم است که در هنگام آموزش تلفظ زبان، این نکات را هم بیاموزند.

موارد مختلفی از متصل کردن صداها به هم وجود دارد:

• متصل کردن consonant به vowel
• متصل کردن دو consonant شبیه به هم
• متصل کردن vowel به vowel

شناخت الگوهای متفاوت تلفظ در زبان اول دانش آموزان

افرادی که به یک زبان صحبت می کنند، الگوهای تلفظی یکسانی دارند.
مثلا با فارسی زبانان برای تلفظ صدای کوتاه و بلند i خیلی مشکل داریم و نمی توانیم تفاوتی بینشان قائل شویم.
یا گاهی اوقات تفاوت v و f برایمان مشکل می شود.

با دانستن این الگوهای رایج، آموزش تلفظ زبان آسان تر می شود چرا که مشکلات را پیش بینی کرده و راه حلی برای آن در نظر دارید.

۱۰ نکته ی اساسی برای تقویت تلفظ صحیح زبان انگلیسی

درست است که آموزش تلفظ زبان انگلیسی می تواند کاری دشوار باشد،
اما زمانی که بدانید چگونه صداها تولید می شوند و چگونه کنار هم قرار می گیرند و همه ی نکات را بررسی کردید
و فهمیدید یک زبان چگونه تولید می شود، خیلی راحت می توانید آن را آموزش دهید.

به این نکته هم توجه کنید که هدف از یادگرفتن یک زبان و بدنبال آن آموزش تلفظ، امکان برقراری ارتباط با دیگران است.

پس خودتان و زبان آموزانتان را درگیر لهجه نکنید.
فقط کافی است کلمات و جملات به درستی بیان شده و صداها خوب تولید شوند. بطور کلی مفهوم به درستی منتقل شود.