در مقابل انتقاد از سبک تدریسمون چطور برخورد کنیم؟ ۱۰ راهکار کاربردی

هر مدرس در طول سال های کاری خود ممکن است بارها توسط دیگران مورد ارزیابی قرار گیرد.
برخی از این ارزشیابی ها دارای جنبه های تشویقی و برخی دیگر منتقدانه است.
انتقاد از دیگران در صورتیکه هوشمندانه انجام شود آثار بسیار مفیدی خواهد داشت،
درغیر این صورت ممکن است با واکنش های منفی مختلف مواجه شود.
این رفتار، هنری است که باید آموخت و بدون آگاهی از روش کاربرد آن زیان بار خواهد بود.

انتقاد سازنده یعنی چی؟

این روش در بسیاری موارد می تواند جنبه ای سازنده و مثبت داشته باشد.
اگر لحن انتقاد کننده دوستانه باشد بیشتر موثر واقع شده و شنونده بدون آنکه مورد حمله قرار گیرد از معایب خود مطلع می شود.
انتقاد درست آن است که ضمن تاکید بر نقاط قوت به نقاط ضعف فرد نیز اشاره کند و با ارایه راهکارهای مناسب به رفع آن کمک کند.

انتقاد منصفانه در مقابل انتقاد غیرمنصفانه

انتقاد منصفانه محترمانه و بدون تهدید منتقل می‌شود و بر روی اقداماتی که باید صورت گیرد تمرکز می کند و قصدش سرزنش کردن و مقصر دانستن فرد مقابل نیست.

انتقاد غیرمنصفانه ممکن است به روشی بی‌رحمانه انتقال داده شود.
در این نوع انتقاد معمولا از جملات کُلی استفاده شده و اغلب در مکانی عمومی و در مقابل افراد دیگر بیان می‌شود.

ما مدرسین نیز از این قائده مستثنی نیستیم
اما اینکه در مقابل این گونه انتقادات از جانب زبان آموزان یا حتی والدین آنها چطور برخورد کنیم بسیار مهم است.

در ادامه این مقاله شما را با نحوه صحیح برخورد با اینطور انتقادات آشنا خواهم کرد.
سپاس که همراهم هستید.

اولین نکته این است که حتی اگر انتقاد به شکل صحیحی عنوان نشد چطور آن را برای خودمان به انتقاد سازنده، مفید و در جهت رشد تبدیل کنیم.

در مواجهه با انتقاد از نحوه تدریسم چطور رفتار کنم؟

۱. خونسردی خود را حفظ کنید

وقتی بازخورد را دریافت می کنید، بدون نشان دادن هیچ گونه احساسات منفی یا تدافعی به طرف مقابل گوش دهید.
ممکن است کمی دشوار باشد، اما ضروری است.

۲. نکات کلیدی را به ذهن بسپار ید

مطمئن شوید که صحبت های طرف مقابل را به درستی درک کرده اید و این را در کلام خودتان هم نشان دهید.

۳. سوالات خود را بپرسید

هرچه انتقاد دقیق تر باشد، مفیدتر است.
دریابید که چه کاری انجام دادید، چه زمانی آن را انجام دادید، و چه چیزی باعث شد منتقد شما این تصور را داشته باشد،
دلیل انتقاد صورت گرفته را مطلع شوید،
اگر در مورد نقد صورت گرفته شده سوال و یا ابهامی داشتید حتما بپرسید و در آخر نیز پیشنهاد فرد منتقد را بپرسید.

۴. اولویت بندی کنید

به ندرت پیش می آید که انتقاد صورت گرفته بی پایه و اساس باشد و از روی خصومت صورت بگیرد، اما اغلب اغراق آمیز است.
تصمیم بگیرید که کدام بخش از انتقاد صورت گرفته واقعا مفید، به دور از اغراق و خصومت است و می تواند در مسیر رشد شما موثرتر باشد.

۵. خودتان را به جای آنها بگذارید

به این فکر کنید که فردی که به نظر می رسد از شما انتقاد می کند به دنیا چگونه نگاه می کند.
به این فکر کنید که اگر شما جای آن شخص بود کار خودتان را چطور مورد قضاوت قرار می دادید و از ۱۰۰ به خودتان چه نمره ای می دادید؟
به این فکر کنید که چرا آنها این دیدگاه ها را در مورد کار شما دارند.

۶. آنها را در کنار خود قرار دهید

از کسانی که از شما انتقاد می کنند، راهنمایی بخواهید.
با قرار دادن آنها در راه حل (به عنوان مربی، مربی یا هر چیز دیگری) احتمال کمتری دارد که در آینده از شما انتقاد کنند.
چه بسا که گاهی راه حل های ارائه شده کمک کننده نیز باشند و به رشد و بهتر شدن روند شغلی شما کمک کنند.

۷. قدردان باشید

از افرادی که از شما انتقاد می کنند تشکر کنید. در بیشتر موارد قصد منتقد بهبود و رشد شماست، اما چنانچه انتقاد فرد را غیرمنطقی و غیرمنصفانه یا از روی بدجنسی تشخیص دادید باز هم متواضعانه تشکر کنید و حتما به آنها توضیح دهید که انتقاد‌شان خیلی سازنده بوده است و شما از آن نکته‌های زیادی آموخته‌اید.

مثبت فکر کنید و عصبانی نشوید.
به انتقادهای صورت گرفته شده مجددا فکر کنید.
در نظر بگیرید که چه گام های مثبتی می توانید برای بهبود و از میان بردن انتقاداتی این چنین در آینده بردارید.

۸. خودتان را از انتقاد صورت گرفته جدا کنید

باید متوجه باشید که انتقاد صورت گرفته در مورد نحوه انجام کار شماست است و نه در مورد شخصیت‌تان.
سعی کنید احساسات شخصی‌تان را از انتقاد جدا کنید تا بتوانید حقیقت را در حرف طرف مقابل ببینید و از نکات مثبت آن استفاده کنید.

۹. واقعا گوش کنید

حتما با دقت به حرف‌هایی که زده می‌شود گوش دهید.
ممکن است فقط سر تکان دهید و وانمود کنید که موافق هستید، در حالی که در ذهن‌تان به این فکر می‌کنید که به محض اینکه حرف طرف مقابل تمام شد، شما چه جوابی به او بدهید.
این کار با گوش دادن واقعی خیلی فرق دارد.
شما باید با دقت گوش کنید تا دقیقا منظور طرف مقابل را متوجه شوید.

۱۰. از تجارب خود درس بگیرید

اگر از انتقاد منصفانه درس بگیریم، به بهبود عملکردمان کمک زیادی می‌کند.
پس، کمی وقت بگذارید و به اتفاقی که افتاده و چیزی که فرد منتقد‌ گفته، فکر کنید.
برای اصلاح موقعیت برنامه‌ریزی کنید و چنانچه نقد صورت گرفته را منطقی و منصفانه دیدید مراقب باشید تا دیگر همان اشتباهات را تکرار نکنید.

برای مطالعه مقاله ۵ روش برای تبدیل شدن به یک معلم حرفه ای اینجا را کلیک کنید.